Δευτέρα 26.2.2016, Η Σημερινή
του Μιχάλη Παπαδόπουλου

Η ε/κ πλευρά κατέθεσε έγγραφο στη ΔΕΑ ζητώντας ανασκαφή στην Άσσια, δηλώνει ο Ν. Νέστορος
Υπόμνημα της κυπριακής Κυβέρνησης προς την Επιτροπή Υπουργών, που διανεμήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου, ενόψει της επικείμενης συνεδρίασης στο Στρασβούργο για τους αγνοουμένους

Η ε/κ πλευρά κατέθεσε, χθες, στο πλαίσιο προγραμματισμένης συνεδρίας της Διερευνητικής Επιτροπής για τους Αγνοουμένους (συνέρχεται κάθε Πέμπτη), έγγραφο σε σχέση με πιθανό χώρο μετακινηθέντων οστών αγνοουμένων, ζητώντας όπως πραγματοποιηθεί το συντομότερο δυνατόν ανασκαφή στην εν λόγω περιοχή στην κατεχόμενη Άσσια, όπου σύμφωνα με πληροφορία πιθανόν να υπάρχει χώρος επαναταφής οστών αγνοουμένων.

Μιλώντας στη «Σ» το μέλος της ε/κ πλευράς στη ΔΕΑ, Νέστορας Νέστορος, επισήμανε ότι με την κατάθεση του συγκεκριμένου εγγράφου, η ε/κ πλευρά ζητεί όπως διενεργηθεί, άμεσα, ανασκαφή του χώρου στην περιοχή Άσσιας/Αφάνειας, επί τη βάσει της πληροφορίας που έφθασε πρόσφατα στον «Πολίτη» για ύπαρξη ομαδικού τάφου.

Σημείωσε, επιπρόσθετα, ότι πρόκειται για μια ιδιαίτερης σημασίας εξέλιξη, η αντιμετώπιση της οποίας χρήζει μιας διαφορετικής προσέγγισης, αφού αφορά πληροφορίες για μετακίνηση οστών, γεγονός που προσδίδει, για τη ΔΕΑ, ιδιαίτερη αξία στην υπόθεση. «Δεν πρόκειται, αυτήν τη φορά, για πληροφορία που αφορά εντοπισμό τάφων», τόνισε, «αλλά για μετακίνηση οστών και πιθανό χώρο ταφής μετακινηθέντων οστών», προσθέτοντας ότι «η ΔΕΑ έχει τη δυνατότητα να δράσει με ταχύτητα και ευελιξία, αναπροσαρμόζοντας σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση τους σχεδιασμούς της».

«Είναι γι'αυτόν τον λόγο που τονίσαμε», πρόσθεσε, «την ανάγκη όπως ληφθεί απόφαση για τον χειρισμό του θέματος το συντομότερο δυνατόν, εντός ενός δεκαημέρου, καθώς πρέπει να προηγηθεί και η απαιτούμενη προεργασία».

«Η δική μας θέση είναι ότι πρέπει να ανασκαφεί ο χώρος το ταχύτερο», σημείωσε ο κ. Νέστορος, υποδεικνύοντας ότι για τέτοιου είδους θέματα δεν πρέπει και δεν μπορεί κανείς να παρέλκει, διαφορετικά ακυρώνει τον ρόλο και την αποστολή της ΔΕΑ.

Υπόμνημα της Λευκωσίας
Εν τω μεταξύ, απογοητευτικό και ανεπαρκές χαρακτηρίζει η Λευκωσία το τουρκικό έγγραφο προς την Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης τον περασμένο μήνα, ενώ υπενθυμίζει ότι η υποχρέωση της Τουρκίας για διερεύνηση της τύχης των Ελληνοκυπρίων αγνοουμένων, όπως απορρέει από την απόφαση του ΕΔΑΔ, δεν πρέπει να συγχέεται με την αποστολή της ΔΕΑ για διερεύνηση της τύχης όλων των αγνοουμένων.

Παράλληλα χαρακτηρίζει τις άδειες για πρόσβαση σε στρατιωτικές ζώνες στα κατεχόμενα ως μιαν «αργοπορημένη κίνηση προς τη σωστή κατεύθυνση», η οποία δεν αρκεί για να λυθεί το ανθρωπιστικό θέμα των αγνοουμένων, ενώ ζητά ομαδοποίηση αδειών για επίσπευση των εκταφών.

Όπως μεταδίδει το ΚΥΠΕ (Αντώνης Γκιλδάκης), οι αναφορές περιέχονται σε υπόμνημα της κυπριακής Κυβέρνησης προς την Επιτροπή Υπουργών, που διανεμήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου ενόψει της επικείμενης συνεδρίασης στο Στρασβούργο, τον ερχόμενο μήνα, όπου θα συζητηθεί το θέμα των αγνοουμένων.

«Η Τουρκία αποπειράται για άλλη μια φορά να μετατοπίσει τη δική της ευθύνη στη ΔΕΑ», αναφέρεται στο έγγραφο. Προστίθεται ότι, «ξεκάθαρα, η ΔΕΑ δεν αποτελεί μέρος της εσωτερικής διερευνητικής διαδικασίας της Τουρκίας στο θέμα των αγνοουμένων, όπως μεθοδικά προβάλλεται στο υπόμνημά της».

Αποτελεσματική διερεύνηση
Ενόψει των αποφάσεων που αναμένεται να ληφθούν στο Στρασβούργο, η Λευκωσία ζητά όπως κληθεί η Άγκυρα να προχωρήσει με την αποτελεσματική διερεύνηση της τύχης των αγνοουμένων, στη βάση των αποφάσεων του δικαστηρίου και ενός ρεαλιστικού προγράμματος εργασίας.

Ζητά επίσπευση του ρυθμού με τον οποίο δίνεται πρόσβαση στη ΔΕΑ σε στρατιωτικές ζώνες στα κατεχόμενα και άρση του κανόνα που εφαρμόζεται σήμερα για άδειες σε δέκα περιοχές ανά έτος.

Παράλληλα, ζητά τον τερματισμό αχρείαστων περιορισμών, πρόσβαση σε στρατιωτικά αρχεία, καθώς και θετικά μέτρα που θα αποτρέψουν νέες μετακινήσεις οστών στο μέλλον.

Η Λευκωσία επαναλαμβάνει ταυτόχρονα το πάγιο αίτημα για πληρωμή των αποζημιώσεων που επιδίκασε το ΕΔΑΔ τον Μάιο του 2014 σε συγγενείς αγνοουμένων και εγκλωβισμένους.

Δεν δίνει απαντήσεις η Τουρκία
Στο έγγραφο αναφέρεται ότι, έως τώρα, η Τουρκία δεν έχει καταφέρει να δώσει ξεκάθαρες απαντήσεις σε τρία σημεία, που σχετίζονται με την έλλειψη πρόσβασης σε σημαντικές πληροφορίες, τη μετακίνηση οστών, αλλά και τους αργούς ρυθμούς με τους οποίους δίνεται άδεια για πρόσβαση σε στρατιωτικές περιοχές.

Αντ' αυτού, σημειώνεται, η Τουρκία αναλώνεται σε «μακροσκελείς, θεωρητικές και ουτοπικές αναφορές» στη λεγόμενη μονάδα αγνοουμένων που έχουν συστήσει οι αρχές του ψευδοκράτους, αλλά και σε ανακριβείς και παραπλανητικές αναφορές που δεν έχουν καμία σχέση με το θέμα.

Ως προς την πρόσβαση στην πληροφόρηση, η κυπριακή πλευρά αναφέρει ότι είναι «υψίστης σημασίας η ΔΕΑ να αποκτήσει όλη τη σχετική πληροφόρηση που περιέχεται στα στρατιωτικά και άλλα αρχεία της Τουρκίας», κάτι που θα συνέβαλλε στον εντοπισμό συγκεκριμένων χώρων ταφής.

«Η Τουρκία δεν έχει δώσει ποτέ στη ΔΕΑ τη σημαντική πληροφόρηση που χρειάζεται», αναφέρεται.

Στο σημείο αυτό σημειώνεται ότι η ΔΕΑ δεν έχει καταφέρει να υποβάλει επίσημο υπόμνημα στην Τουρκία, καθώς γι' αυτό απαιτείται η συγκατάθεση και των τριών μελών.

Μειώθηκε το ποσοστό επιτυχίας
Η Λευκωσία συμπληρώνει ότι, λόγω της ελλιπούς πληροφόρησης, οι επιτυχημένες εκσκαφές την περίοδο 2006-2015 ανήλθαν συνολικά σε μόλις 28%, ενώ για την πενταετία 2010-2015 το ποσοστό περιορίστηκε στο 22,86%.

Ως προς τη μετακίνηση οστών (έχουν εντοπιστεί μέχρι στιγμής σε τέσσερεις περιοχές στα κατεχόμενα), που αποδεικνύεται από τα αρχαιολογικά ευρήματα και τις κατακερματισμένες σορούς, αναφέρεται ότι «χωρίς αμφιβολία σκόπευαν και αποσκοπούσαν στη συγκάλυψη των ευρημάτων ενός εγκλήματος», αναφέρεται στο υπόμνημα.

Όπως αναφέρεται, στις περιοχές αυτές εκτιμάται ότι υπάρχουν θαμμένα τα οστά περίπου 130 αγνοουμένων, ενώ ο συνολικός αριθμός ανέρχεται σε 1.028.

Άλλα 4 χρόνια
Μέχρι σήμερα η ΔΕΑ έχει ζητήσει πρόσβαση σε 34 στρατιωτικές περιοχές, ενώ με τους ρυθμούς αυτούς θα χρειαστούν τουλάχιστον άλλα τέσσερα χρόνια για να ολοκληρωθούν οι εκταφές, συμπληρώνεται.

Η Λευκωσία αναφέρει επιπρόσθετα ότι η άδεια στις στρατιωτικέ ζώνες πρέπει να συνδυαστεί με την παροχή πληροφοριών από τα στρατιωτικά αρχεία, ώστε να μεγιστοποιηθεί το αποτέλεσμα των εκταφών της ΔΕΑ.

Ζητά να ομαδοποιηθούν τα αιτήματα για πρόσβαση σε στρατιωτικές ζώνες σε γεωγραφικά ομοιόμορφες περιοχές για τις οποίες θα απαιτείται μόνο μια άδεια. Με τον τρόπο αυτό θα μειωθεί ο χρόνος αναμονής των συγγενών, ενώ θα μειωθεί το κόστος για τη ΔΕΑ, αναφέρεται στο έγγραφο.

Χρειάζεται ώθηση, αλλά και η συνεργασία της Τουρκίας, για να διασφαλιστεί ότι η ΔΕΑ θα συνεχίσει και θα ολοκληρώσει το έργο της, καταλήγει η Λευκωσία.